Krakowski Kazimierz jest dzielnicą wyjątkową. Tu Kraków zadziwia cennymi zabytkami i wyjątkową atmosferą, tu można w ciekawy sposób poznać kulturę żydowską oraz dzieje krakowskich Żydów. Co koniecznie trzeba zobaczyć w czasie wycieczki po tej części miasta?
Żydzi w Krakowie – krótki rys historyczny
W dziejach Krakowa społeczność żydowska odegrała bardzo ważną rolę, a na temat ich związków z tym miastem mogłaby powstać niejedna księga. Postarajmy się jednak skupić na tych wydarzeniach, które i dla krakowskich Żydów, i dla miasta Krakowa, miały największe znaczenie. Wiadomo, że pierwsze wzmianki o Żydach w tym mieście pochodzą z XI stulecia. Wzmianki o nich pojawiają się w źródłach z XII i XIII stulecia, z kolei w XIV wieku nie brak już informacji na temat całej dzielnicy żydowskiej, na terenie której znajduje się i łaźnia, i synagoga. Początkowo Żydzi mieszkali w centrum miasta, w rejonie ulicy św. Anny i placu Szczepańskiego. Z czasem jednak musieli się przenieść, a ich nowym domem stał się Kazimierz – dziś jedna z najpiękniejszych dzielnic, jakimi może się pochwalić Kraków. Tu, na terenie Kazimierza, od XV wieku, prężnie rozwijała się żydowska gmina. O zaradności i zamożności mieszkańców tej dzielnicy do dziś przypomina wiele wspaniałych budowli, którym udało się przetrwać trudny czas wojny oraz lata powojennych zaniedbań. Liczne synagogi, pożydowskie kamienice oraz wąskie uliczki – dzięki tym czynnikom Kazimierz zadziwia wyjątkową atmosferą. Tu każdy budynek może się pochwalić ciekawą historią, tu każda budowla przypomina o dawnych mieszkańcach Miasta Żydowskiego. Na jakie zabytki warto zatem zwrócić szczególną uwagę podczas wycieczki śladami krakowskich Żydów?
Krakowski Kazimierz i jego synagogi
Dumą Kazimierza są liczne synagogi, którym szczęśliwie udało się przetrwać do naszych czasów. W ich gronie znajduje się kilka perełek architektury, które zadziwiają i swym pięknem, i wyjątkową historią. Tą najważniejszą jest Stara Synagoga przy ulicy Szerokiej. Wzniesiona pod koniec XV wieku, jest obecnie siedzibą placówki muzealnej skupionej na dokumentowaniu losów Żydów z Krakowa. Przy tej samej ulicy ujrzeć można kolejną synagogę – niezwykle ważną dla Kazimierza budowlę. To synagoga Remu – ortodoksyjna bożnica, w której do dziś odprawiane są nabożeństwa. Przylega do niej teren cmentarza Remu, zwanego – nie bez powodu – starym. Jego historia zaczyna się w latach 30-tych XVI wieku, a znajdujące się tu do dziś macewy mają wyjątkową wartość historyczną. Pięknie prezentuje się też synagoga Tempel, będąca ciekawym przykładem połączenia stylu neorenesansowego ze stylem mauretańskim. W czasie spaceru po terenie Kazimierza warto tez przyjrzeć się Synagodze Wysokiej oraz synagodze Izaaka, będącej z kolei ciekawym przykładem architektury barokowej.
Żydowskie nekropolie
Kraków może się też pochwalić wspaniałymi cmentarzami żydowskimi. Ten starszy znajduje się przy ulicy Szerokiej. To cmentarz Remu, założony w latach 30-tych XX wieku. Młodszy cmentarz żydowski znajduje się na ulicy Miodowej. Został on założony w 1800 roku, w chwili, gdy zamknięty został stary cmentarz Remu. I stary, i nowy cmentarz żydowski to obiekty wyjątkowe. Znajdujące się na ich terenie macewy to wspaniałe dzieła sztuki oraz zabytki, które, w wielu przypadkach, mogą zaskoczyć swą historyczną wartością.
Co jeszcze warto zobaczyć?
Żydowski Kraków to nie tylko synagogi i cmentarze. To również inne obiekty, które niegdyś służyły społeczności żydowskiej. Kamienice, mykwy, rytualne rzeźne – wszystko to również istniało na terenie przedwojennego Kazimierza. Kamienica Landauów przy ulicy Szerokiej, słynny Okrąglak na Placu Nowym czy też Wielka Mykwa, to tylko wybrane atrakcje z długiej listy zabytków, którymi krakowski Kazimierz może się pochwalić do dziś.
Śladami historii przez Kraków: Fabryka Oskara Schindlera
Kraków to miasto niezwykłe, a na terenie takich dzielnic, jak żydowski Kazimierz, czekają na turystów wyjątkowe pamiątki. Są to obiekty niezwykłe, dzięki którym wspomnienia z wycieczki do grodu Kraka na długo zapiszą się w pamięci każdego miłośnika historii.